Autokonsumpcja w fotowoltaice – czym jest i od czego zależy?
Autokonsumpcja w fotowoltaice to termin odnoszący się do zużycia energii elektrycznej wytworzonej przez system fotowoltaiczny na miejscu, czyli bezpośrednio przez gospodarstwo domowe, przedsiębiorstwo lub inną jednostkę, która posiada instalację fotowoltaiczną. Autokonsumpcja oznacza wykorzystanie energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne do zasilania urządzeń i systemów w tym samym miejscu, gdzie ta energia jest produkowana.
Od czego zależy poziom autokonsumpcji?
Poziom autokonsumpcji zależy od kilku czynników:
- Profil zużycia energii: Jeżeli zapotrzebowanie na energię pokrywa się z okresami największej produkcji (najczęściej w ciągu dnia, gdy jest największe nasłonecznienie), poziom autokonsumpcji będzie wyższy.
- Wielkość instalacji fotowoltaicznej: Większa instalacja może produkować więcej energii niż jest zużywane na miejscu, co obniża procentową autokonsumpcję.
- System magazynowania energii: Akumulatory pozwalają na magazynowanie nadwyżek energii i jej wykorzystanie w momentach, gdy produkcja jest niższa niż zapotrzebowanie, co zwiększa autokonsumpcję.
- Inteligentne zarządzanie energią: Systemy zarządzania energią (EMS) mogą optymalizować zużycie energii, na przykład przez automatyczne włączanie urządzeń w okresach największej produkcji.
- Charakterystyka budynku i jego wyposażenie: Budynki z energochłonnymi urządzeniami i systemami (np. klimatyzacja, ogrzewanie elektryczne) mogą lepiej wykorzystać produkowaną energię.
Co się dzieje z pozostałą energią, gdy produkcja jest większa niż zapotrzebowanie?
Gdy produkcja energii z systemu fotowoltaicznego jest większa niż bieżące zapotrzebowanie, nadmiar energii może być zarządzany na kilka różnych sposobów, w zależności od infrastruktury i regulacji prawnych:
-
Sprzedaż do sieci energetycznej
-
- W Polsce dostępne są dwa główne systemy rozliczeń dla właścicieli instalacji fotowoltaicznych:
- Net-metering (system opustów): W tym systemie właściciele instalacji mogą wprowadzać nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci, a następnie odbierać tę energię w późniejszym czasie. Stosunek odbieranej energii do wprowadzonej zależy od wielkości instalacji:
- 80% dla instalacji o mocy do 10 kW.
- 70% dla instalacji o mocy od 10 kW do 50 kW.
- Net-billing: W nowym systemie net-billingu energia wprowadzona do sieci jest sprzedawana po cenie rynkowej, a właściciel instalacji może kupować energię od dostawcy po cenach rynkowych. Środki uzyskane ze sprzedaży zasilają tzw. depozyt prosumencki, z którego w pierwszej kolejności pokrywane są koszty zakupu prądu.
- Net-metering (system opustów): W tym systemie właściciele instalacji mogą wprowadzać nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci, a następnie odbierać tę energię w późniejszym czasie. Stosunek odbieranej energii do wprowadzonej zależy od wielkości instalacji:
- W Polsce dostępne są dwa główne systemy rozliczeń dla właścicieli instalacji fotowoltaicznych:
-
Magazynowanie energii:
-
- Nadwyżka energii może być przechowywana w akumulatorach. Magazyny energii pozwalają na późniejsze wykorzystanie zgromadzonej energii, na przykład w nocy lub w okresach niskiego nasłonecznienia. Jest to coraz bardziej popularne rozwiązanie dzięki rozwojowi technologii magazynowania energii i spadkowi kosztów akumulatorów.
-
Systemy zarządzania energią:
-
- Inteligentne systemy zarządzania energią mogą automatycznie dostosowywać zużycie energii w domu lub przedsiębiorstwie, aby zwiększyć autokonsumpcję. Na przykład, system może uruchomić pralkę lub ładować elektryczne pojazdy w godzinach największej produkcji energii.
-
Regulacje i taryfy:
-
- W niektórych przypadkach, nadwyżka energii może być sprzedawana do sieci energetycznej po stałej taryfie ustalonej przez dostawcę energii. Może to być mniej korzystne finansowo niż net-metering, ale jest to również opcja.
-
Wykorzystanie ciepła (systemy hybrydowe):
-
- Nadwyżka energii elektrycznej może być wykorzystana do produkcji ciepła, na przykład przez systemy grzewcze (bojlery, pompy ciepła). Jest to rozwiązanie stosowane w systemach hybrydowych, które łączą fotowoltaikę z innymi technologiami odnawialnymi.
Podsumowanie
Gdy produkcja energii z fotowoltaiki przewyższa zapotrzebowanie, nadwyżka może być zarządzana przez:
- sprzedaż do sieci energetycznej,
- magazynowanie w akumulatorach,
- wykorzystanie przez systemy zarządzania energią,
- sprzedaż po stałej taryfie,
- lub wykorzystanie do produkcji ciepła w systemach hybrydowych.
Wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od lokalnych regulacji, dostępnej infrastruktury oraz indywidualnych preferencji użytkownika.