Czynnik R290 – co to jest i dlaczego jest go coraz więcej?

Czynniki chłodnicze odgrywają ważną rolę w dziedzinie klimatyzacji i są kluczowe dla technologii funkcjonowania pomp ciepła dostępnych obecnie na rynku. Wśród różnych rodzajów czynników chłodniczych, czynnik R290 wyróżnia się jako ważna substancja, która jest szeroko stosowana w przemyśle chłodniczym. R290 w gospodarstwach domowych oraz przemyśle używany jest od lat. Szerzej znany jest jako propan. Oprócz proekologicznych właściwości odkryto, że czynnik R290 może zapewnić cichszą pracę urządzeń, tańszą eksploatację i wiele więcej.

R290 – czym tak naprawdę jest?

R290, znany również pod nazwą propan, to czynnik chłodniczy, który występuje naturalnie w przyrodzie i odznacza się bardzo niskim współczynnikiem efektu cieplarnianego GWP = 3. Propan, czyli węglowodór składający się z trzech atomów węgla i ośmiu atomów wodoru, co czyni go całkowicie pozbawionym chloru i fluoru – a to te dwa czynniki są w dużej mierze odpowiedzialne za negatywny i szkodliwy wpływ na środowisko. Ze względu na swoje właściwości, R290 jest stosowany jako czynnik chłodniczy w systemach chłodzenia i klimatyzacji. Jest to w pełni alkanowy węglowodór nasycony o trzech atomach węgla.

Jedną z kluczowych właściwości czynnika chłodniczego R290 jest jego doskonała efektywność termodynamiczna. Posiada on znacznie wyższą przewodność cieplną, co czyni go efektywniejszym w zakresie przenoszenia ciepła. Dzięki temu urządzenia na R290 mogą zapewnić temperaturę wody grzewczej na zasilaniu do 70°C oraz zapobiegać zamarzaniu wymienników przy niskim zużyciu energii.

Zalety stosowania R290 w obszarze pomp ciepła

Stosowanie czynnika R290 (propanu) w obszarze pomp ciepła przynosi kilka istotnych zalet, zarówno pod względem środowiskowym, jak i efektywności energetycznej. Oto kilka korzyści związanych z wykorzystaniem R290 w pompach ciepła:

1. Niski potencjał ocieplania atmosferycznego (GWP): R290 ma bardzo niski GWP, co oznacza, że ma minimalny wpływ na zmiany klimatu w porównaniu do wielu tradycyjnych czynników chłodniczych.Wprowadzenie substancji o niskim GWP jest zgodne z trendem ograniczania emisji gazów cieplarnianych.
2. Brak wpływu na warstwę ozonową: R290 nie zawiera substancji, które mogą szkodzić warstwie ozonowej. Jest to zgodne z międzynarodowymi umowami mającymi na celu ochronę warstwy ozonowej.
3. Efektywność energetyczna: R290 charakteryzuje się dobrymi właściwościami termodynamicznymi, co przekłada się na wysoką efektywność energetyczną pomp ciepła. To oznacza, że systemy te mogą efektywnie przekształcać dostarczaną energię elektryczną na ciepło przy niskim zużyciu energii.
4. Niska masa cząsteczkowa: R290 ma niższą masę cząsteczkową niż niektóre tradycyjne czynniki chłodnicze, co pozwala na zwiększenie wydajności wymiany ciepła i zmniejszenie ilości czynnika chłodniczego potrzebnego do osiągnięcia określonego efektu chłodniczego.
5. Zastosowanie w niskotemperaturowych systemach chłodzenia: R290 sprawdza się szczególnie dobrze w niskotemperaturowych systemach chłodzenia, co może być istotne w przypadku pomp ciepła stosowanych do ogrzewania budynków czy produkcji ciepłej wody użytkowej.

Jednak należy również pamiętać, że czynnik R290 jest łatwopalnym gazem, dlatego istotne  jest stosowanie odpowiednich środków bezpieczeństwa podczas instalacji, obsługi i konserwacji systemów opartych na tym czynniku chłodniczym.

Bezpieczeństwo i regulacje dotyczące propanu

R290 ma wiele korzyści, należy jednak przestrzegać procedur związanych z jego bezpiecznym stosowaniem. Propan jest cięższy od powietrza, może więc gromadzić się w zagłębieniach podłoża i jest zdolny do tworzenia mieszanin wybuchowych w ściśle określonych warunkach. Dolna granica wybuchowości występuje przy stężeniu propanu w powietrzu wynoszącym 2,1%, a górna – przy 9,5%. Dlatego podczas wykorzystywania tego czynnika bardzo istotne jest prawidłowe projektowanie, instalowanie oraz obsługiwanie przyrządów i urządzeń, które pracują oraz zawierają czynnik R290, aby unikać sytuacji wycieków oraz ewentualnych zapłonów. Pompy ciepła na propan to napełnione fabrycznie i hermetycznie zamknięte urządzenia monoblokowe w wykonaniu zewnętrznym. Personel mający obsługiwać urządzenia pracujące z propanem, powinien być prawidłowo przeszkolony oraz zaznajomiony z wymogami uregulowanymi owymi normami.

Pompa ciepła R290 – cena

Cena pompy ciepła z czynnikiem chłodniczym R290 wraz z montażem w przypadku średniej wielkości domu jednorodzinnego wynosi średnio 40.000 – 65.000 zł. Przy czym to, jaki będzie ostateczny koszt takiej inwestycji zależy od wielu czynników.

Obecnie jednak można obniżyć koszt inwestycji w pompę ciepła ubiegając się o dofinansowanie do pomp ciepła z takich programów, jak:

• Czyste Powietrze;
• Moje Ciepło;
• Ciepłe Mieszkanie.

Dotacje na montaż tych ekologicznych źródeł ciepła dostępne są również w ramach licznych regionalnych programów dofinansowań do wymiany pieca. Ponadto skorzystać można też z ulgi termomodernizacyjnej, czy kredytu na pompę ciepła.